Inleiding
De gemeente voert de meeste van haar publieke taken in eigen hand uit. Sommige taken voert zij samen met andere gemeenten of organisaties uit. Dat kan in de vorm van een zogenaamde verbonden partij. Dat is een organisatie waar de gemeente een financieel én een bestuurlijk belang in heeft. Wat daaronder moet worden verstaan, staat in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV).
Van een financieel belang is sprake als de gemeente een bedrag aan een verbonden partij ter beschikking heeft gesteld dat zij bij faillissement niet kan opeisen of als de gemeente aansprakelijk is wanneer de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Van een bestuurlijk belang is sprake wanneer de gemeente zeggenschap heeft over de verbonden partij doordat zij vertegenwoordigd is in het bestuur of stemrecht heeft.
Een verbonden partij is veelal publiekrechtelijk georganiseerd. Dan is zij gebaseerd op een gemeenschappelijke regeling. Ook kan een verbonden partij een privaatrechtelijke constructie hebben. Zij heeft dan de vorm van een stichting, vereniging of vennootschap.
Deze paragraaf gaat over onze verbonden partijen. U10 is formeel geen verbonden partij, maar nemen wij toch mee in deze paragraaf, omdat het een netwerk van samenwerkende gemeenten is en vanwege de grote lokale en regionale relevantie.
Nota Sturen op regionale samenwerking
Deze nota is in 2017 vastgesteld. De nota is gericht op een meer samenhangende, efficiënte en effectieve sturing vanuit de gemeente Houten, waardoor we meer grip krijgen op de samenwerking.
De nota bevat tien verbeterpunten:
- We leggen in onze lokale kaders vast wat we regionaal te doen hebben om lokale opgaven te realiseren.
- We gebruiken de paragraaf Verbonden partijen in de begroting en jaarrekening om per samenwerkingsverband de lokale én regionale belangen te duiden.
- We houden een jaarlijkse dialoog voor raad en college om de ontwikkelingen en de Houtense positie in regionale samenwerkingsverbanden te bespreken.
- We benutten de wekelijkse collegevergadering als een podium voor collegiale, integrale standpuntbepaling ten aanzien van ontwikkelingen in de regio.
- We beleggen op concernniveau een coördinerende rol ten behoeve van meer systematische sturing op samenwerkingsverbanden.
- We zorgen voor meer systematische sturing en toetsing van samenwerkingsverbanden op basis van checklists met vaste aandachtspunten.
- We gebruiken het ontwikkelde model voor informatievoorziening Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) als leidraad voor de sturing en informatievoorziening bij andere samenwerkingsverbanden.
- We handhaven het agendapunt Regionale ontwikkelingen in de RTG en grijpen het vaker aan om actief te informeren (college) en elkaar actief te bevragen (raad).
- We leggen het doel en de rol van de Commissie verbonden partijen (in relatie tot de raad) formeel vast.
- We optimaliseren interne en externe termijnen rond P&C-documenten van samenwerkingsverbanden.
Een aantal verbeteringen is inmiddels doorgevoerd, waarbij voor sommige geldt dat het van belang is alert te blijven. De verbeterpunten 1, 4, 6 en 8 verdienen in meerdere of mindere mate nog aandacht. De coördinator verbonden partijen heeft de opdracht gekregen om voorstellen te doen voor verdere verbeteringen, die in 2021 hun beslag moeten krijgen. Het gaat met name om het meer systematisch sturen op de verbonden partijen en het verder verbeteren van de informatievoorziening. Daarbij is het van belang dat de accounthouders over de juiste bagage en vaardigheden beschikken. Voor hen wordt een coachingstraject in gang gezet.
Opbouw paragraaf
In deze paragraaf geven we een integrale beschouwing op de relevante maatschappelijke ontwikkelingen en concrete beleidsvoornemens van onze verbonden partijen (gemeenschappelijke regelingen respectievelijk vennootschappen) en U10 in 2021.
Speciale aandacht gaat uit naar de mate waarin een verbonden partij bijdraagt aan het realiseren van het lokaal belang van Houten. Aan de hand hiervan kan de raad beoordelen in hoeverre onze lokale doelstellingen via de verbonden partijen gerealiseerd zijn.
We geven per verbonden partij inzicht over:
- de visie op iedere verbonden partijen gerelateerd aan de doelstellingen van de gemeente Houten;
- het bestuurlijk en financieel belang;
- relevante maatschappelijke ontwikkelingen;
- beleidsvoornemens 2021;
- aanwezige risico’s.